سرهنگ رالف پیترز اواسط سال 2006 طی نشستی در دانشکده امور دفاعی ناتو در رم نقشهای به حضار نشان داد که در آن گربه در حال گریز ایران به موجودی چاق و البته کوچکتر تبدیل شده بود و نشان میداد که دو استان کردستان و سیستان و بلوچستان از ایران جدا شدهاند. هرچند هنوز هم خیلیها معتقدند که آمریکا برای حضور در خاورمیانه به ترسیم تقسیمات جدید مرزی نیازی ندارد ولی حلقههای گستردهای در داخل دستگاههای سیاست خارجی، امنیتی و اطلاعاتی آمریکا باور دارند که باز ترسیم خطوط مرزی از طریق تعریف پروژه مرزهای خونین (Bloody Borders) تنها راه علاج مشکلات خاورمیانه است. شاه بیت پروژه جراحی مرزی خاورمیانه، چیزی است که دستگاههای اطلاعاتی آمریکا نام «حرکتهای پارتیزانی» بر آن گذاشتهاند. دیک چنی، معاون رئیس جمهور سابق آمریکا در مصاحبهای که اواخر ماه فوریه 2007، انجام داد برای توصیف گروه جندالله از تعبیر «جنگجویان پارتیزان» استفاده کرد و دولت آمریکا هنوز هم جندالله را در لیست سازمانهای تروریستی خود قرار نداده است، هرچند سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه اعلام کرد افزودن برخی گروهها به لیست تروریسم آمریکا در حال بررسی است.
از نبرد مستقیم تا جنگ نیابتی
اواخر ژانویه 2007 و در کش و قوس ناآرامیهای عراق رسانههای آمریکایی از دستور مستقیمی پرده برداشتند که ابعاد جدیدی از سیاست خاورمیانهای دولت آمریکا را آشکار میکرد.
رئیس جمهور آمریکا در این فرمان به مأموران آمریکایی داخل عراق دستور داده بود که مأموران فعال ایران در داخل عراق را هدف قرار دهند. این دستور آن موقع تبدیل به بحث روز رسانههای آمریکایی شد و از نقاط مختلف مورد بررسی قرار گرفت. ناظران سیاسی معتقد بودند که آشنایی اندک عناصر اطلاعاتی آمریکا به شرایط بومی و مناسبات پیچیده بازیگران غیررسمی عراق و منطقه، به پاشنه آشیل اجرای چنین دستوری تبدیل خواهد شد. راهحل جایگزنی که منابع امنیتی آمریکا پیشنهاد میکردند، همکاری با سازمانهای جاسوسی منطقه از جمله دستگاه اطلاعاتی عربستان و آژانس اطلاعاتی پاکستان (آی.اس.آی) به عنوان دو سازمان جاسوسی پرنفوذ منطقه بود، راهبردی که در ادبیات امنیتی آمریکا آن را جنگ نیابتی مینامند.
این راهبرد به فاصله کوتاهی به اجرا درآمد. روز 25 فوریه 2007 روزنامه تلگراف چاپ لندن فاش کرد که آمریکا برای افزایش فشارها با هدف دست برداشتن ایران از برنامه هستهایاش، مخفیانه به گروههای جداییطلب قومی در ایران کمک مالی میکند. به گفته یک مقام بلندپایه پیشین سیا در واشنگتن، آمریکا در این راه از اقداماتی که گروههای جداییطلب؛ آذریها، اهوازیها و بلوچها در مناطق غربی، شمالغربی، جنوبغربی و جنوب شرقی ایران انجام میدادند، حمایت کرده است.
«فرد بورتن» مأمور سابق ضدتروریسم وزارت خارجه آمریکا هم چند روز بعد این گزارش تلگراف را تأیید کرد و با اشاره به ناآرامیهای آن موقع در مناطق مرزی ایران گفت: حملات جدید در داخل ایران در چارچوب تلاشهای آمریکا برای حمایت و آموزش اقلیتهای قومی برای بیثباتسازی رژیم ایران است.»
در آوریل سال 2007(چند ماه بعد) شبکه خبری ABC مصاحبههای مهمی از مقامهای اطلاعاتی آمریکا و پاکستان منتشر کرد که نشان میداد، گروه تروریستی جندالله از سال 2005 به این طرف، مورد حمایت غیرمستقیم آمریکا بوده است. نکته مهمی که در این مصاحبهها ذکر شده بود، اشاره به واسطهگری برخی کشورهای اروپایی و عربهای خلیجفارس بود.
مقامهای اطلاعاتی آمریکا و پاکستان به ایبیسینیوز گفتهاند که روابط آمریکا با جندالله به نحوی تنظیم شده که ایالات متحده کمک مالی به این گروه نمیدهد، زیرا کمک مالی نیازمند دستور رئیس جمهور و تأیید کنگره است، بلکه پول مورد نیاز این گروه را از طریق مخالفان دولت ایران که با کشورهای اروپایی و خلیجفارس ارتباط دارند تأمین و به عبدالمالک ریگی داده میشود.
ارتباط استخبارات عربستان با ریگی
قریب به اتفاق کسانی که طی یک دو سال گذشته رفتار جندالله و گروههای همسو با آن را مطالعه کردهاند، معتقدند که دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی یا به عبارتی استخبارات العامه، مهمترین حامی این گروه بوده است. در ژوئن سال 2008 گروهک ریگی 26 نفر از اعضای نیروی انتظامی را در پاسگاهی در سراوان به گروگان گرفت. چندی بعد شبکه نهرین نت از قول برخی منابع پاکستانی در پیشاور پاکستان فاش کرد که عربستان سعودی هم در پس پرده از این گروگانگیری حمایت کرده است. به گفته منابعی که نهرین نت با آنها گفتوگو کرده، عربستان از اوایل سال 2008 حضور خود را در پاکستان، بهویژه در پیشاور افزایش داده و به طور مستقیم از گروه جندالله حمایت میکند. بحث حمایت ریاض از افراطگرایی در داخل پاکستان طی یکی دو سال گذشته بارها توسط منابع پاکستانی هم مطرح شده است، ولی نکته مهم این است که حضور پی در پی مقامهای پاکستانی در ریاض، باعث شده که سعودیها نفوذ خود در پاکستان و بهویژه دستگاه اطلاعاتی این کشور (آیاسآی) را تشدید کنند. خالد خواجه، مأمور سابق آیاسآی حدود دو ماه قبل در گفتوگو با مطبوعات پاکستانی بخشهایی از این نفوذ را فاش کرد و سابقه آشنایی سعودیها با مقامهای بلندپایه پاکستانی را به دهه 1980 برگرداند. به گفته او، اسامه بن لادن در اوایل دهه 1980 برای اولین بار طی یک نشست غیررسمی نواز شریف نخست وزیر سابق پاکستان را به خانواده سعودی معرفی کرد. او گفت: هیچ کدام از اعضای خانواده سلطنتی عربستان نواز شریف را در اولین سفرش به عربستان در اوایل دهه 1980 جدی نگرفتند و به خاطر همین نواز شریف از اسامه بن لادن خواست که او را به خانواده سلطنتی عربستان معرفی کند و همین موضوع سبب شد که شریف روابط تنگاتنگی با سعودیها پیدا کند.
مجموع این مناسبات که به کرات در رسانههای عربستان و پاکستان به آنها اشاره شد، دستگاه اطلاعاتی عربستان را قادر کرده با بخشهایی از آیاسآی روابطی تنگاتنگ و سنتی برقرار و از این طریق گروهک تروریستی جندالله را در چارچوب یک طرح گسترده منطقهای حمایت کند. هدف نهایی این ائتلاف پنهان، اجرای استراتژی بیثباتسازی در مناطق مرزی ایران و جلوگیری از تبدیل جمهوری اسلامی به یک قدرت پرنفوذ منطقهای است. رأس مثلثی که حملات تروریستی روز بیست و پنجم خردادماه را طراحی کرد در سیستان به واشنگتن ختم میشود ولی این مثلث خود را با دو بازوی شرقی و غربی (دستگاه اطلاعاتی عربستان و آیاسآی) تکمیل میکند.
رویترز روز گذشته در گزارشی با اشاره ضمنی به احتمال دخالت عربستان نوشت:«بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 ضیاءالحق دیکتاتور وقت پاکستان به منظور مهار نفوذ ایران از گروههای ضدشیعه و مدارس تندروی سنی حمایت کرد و در این راه از حمایت مالی عربستان برخوردار بود. عربستان مدت زیادی است که در مقابل نفوذ ایران در آسیای مرکزی و خاورمیانه مبارزه میکند.... مدارس مذهبی در امتداد خطوط مرزی پاکستان گسترش پیدا کرده... و اعتقاد بر این است که گروه جندالله نیز به شدت تحت تأثیر همین مدارس و دستور کار فرقهای آنها قرار دارد.»
روزنامه دیلی تایمز چاپ پاکستان نیز روز سهشنبه در مقالهای با اشاره به شکل انتحاری عملیات روز بیست و پنجم مهر، به طور ضمنی به ارتباط سعودیها با این حادثه اشاره کرد:«روش عمل جندالله بیشتر از تروریسم القاعده و طالبان به عاریت گرفته شده است. به طور مثال، استفاده از دستگاههای انتحاری مورد تأیید آموزههای مدارس مذهبی است، در حالی که سنیان بلوچ پاکستان اکثراً سکولار هستند.»
روزنامه استریت تایمز چاپ آمریکا هم روز سهشنبه طی مقالهای، عملیات تروریستی سیستان را جنگ نیابتی دستگاه اطلاعاتی عربستان علیه ایران دانست و طی مقالهای به مناسبات سنتی سعودیها با دولتمردان پاکستانی اشاره کرد.
منبع : www.rajanews.com